6 دسامبر 2022- ابتلا به دیابت بارداری، در سراسر جهان به سرعت در حال افزایش است و از هر شش زن باردار یک نفر را تحت تاثیر قرار می دهد. یک مطالعه جدید در مجله ی مراقبت اولیه دیابت، این موضوع را به شاخص توده بدنی بالا (BMI) قبل از شروع بارداری، همراه با قرار گرفتن در معرض سطوح مختلف ذرات معلق (PM) با اندازه مشخص، مرتبط کرده است.

مقدمه

دیابت بارداری،خطر پیامدهای نامطلوب متعدد بارداری را افزایش می دهد که می تواند بر مادر و جنین تأثیر بگذارد. زنانی که در دوران بارداری خود سن بالاتری دارند، چاق هستند و زمینه ژنتیکی مستعد کننده ی ابتلا به دیابت را دارند، در معرض افزایش خطر ابتلا به دیابت بارداری هستند، به ‌ویژه آنهایی که متعلق به نژادهای غیر سفید پوست هستند.

علاوه بر این، تحقیقات قبلی نشان داده است که خطر ابتلا به دیابت بارداری پس از قرار گرفتن در معرض آلودگی محیطی بیشتر است. به طور خاص، به نظر می رسد آلودگی هوا با PM قابل استنشاق یکی از عوامل موثر باشد. با این حال، این ارتباط واضح شرح داده نشده است، به ویژه با توجه به اینکه طیف وسیعی از اندازه های ذرات معلق اغلب در یک محیط مشخص وجود دارد.

در مورد این مطالعه

در مطالعه حاضر، ذرات معلق با قطر حداکثر 2.5 میکرومتر(2.5PM) و 10 میکرومتر(10PM) به عنوان عوامل خطر بالقوه برای دیابت بارداری در نظر گرفته شد. 2.5 PMدر هنگام سوزاندن چوب ایجاد می شود، در حالی که PM10 به دلیل ترافیک است که گرد و غبار ناشی از تجهیزات کارخانه های صنعتی و خاک را در هوا پراکنده می کند.

محققان در مطالعه حاضر به دنبال تعیین این موضوع بودند که آیا خطر ابتلا به دیابت بارداری با قرار گرفتن زنان در معرض ذرات معلق در سه ماهه اول بارداری با توجه به میزان چربی بدنی آنها قبل از بارداری متفاوت است یا خیر.

یک گروه فنلاندی متشکل از حدود 6200 زن برای اولین بار بین 1 ژانویه 2009 تا 31 دسامبر 2015 مورد ارزیابی قرار گرفتند. میانگین سنی قبل از شروع بارداری 28.5 سال با BMI حدود 24 کیلوگرم بر متر مربع بود.

میانگین غلظت روزانه 2.5PM و PM10 نیز در این دوره برای تخمین میزان قرار گرفتن زنان در معرض این ذرات در سه ماهه اول بارداری ارزیابی شد. بیش از یک نفر از هر هفت زن در گروه مورد مطالعه مبتلا به دیابت بارداری تشخیص داده شد.

نتایج مطالعه

میانگین غلظت روزانه PM کم بود، در حدود 7.9 میکروگرم بر متر مکعب برای 2.5PM و تقریباً 14.5 میکروگرم بر متر مکعب برایPM 10. جالب توجه است که این نرخ ها به گفته سازمان بهداشت جهانی(WHO)  کمتر از میانگین غلظت شهری ذرات معلق در مناطق شهری در اروپا است.

در طول سه ماهه اول، میانگین غلظت روزانه PM10 و BMI قبل از بارداری هر دو به طور مستقل خطر ابتلا به دیابت را افزایش دادند.

میانگین غلظت روزانه PM10 به طور قابل توجهی با BMI قبل از بارداری، برای افزایش خطر دیابت بارداری تعامل داشت. این افزایش حتی پس از تنظیم نتایج برای سن و استعمال دخانیات نیز ثابت ماند، علیرغم اینکه حدود 20 درصد از زنان در مطالعه حاضر سیگاری بودند.

هیچ اثر متقابلی بین غلظت روزانه ی 2.5PM و BMI قبل از بارداری، بر خطر دیابت بارداری مشاهده نشد.

این نتایج چه پیامدهایی دارد؟

شیوع بالای دیابت بارداری در این گروه، میانگین غلظت ظاهراً پایین PM را رد می کند. هیچ ارتباطی بین قرار گرفتن در معرض ذرات معلق با هر دو اندازه در طول سه ماهه اول با خطردیابت بارداری در زنانی که برای اولین بار زایمان داشتند، مشاهده نشد. برعکس، زمانی که محتوای چربی قبل از بارداری در نظر گرفته شد، این عامل با غلظتPM10  تعامل داشت و ارتباط مثبتی را با خطردیابت بارداری نشان داد.

برخی از مطالعات قبلی نشان داده اند که قرار گرفتن در معرض ذرات معلق، با مقاومت به انسولین، سندرم متابولیک و دیس لیپیدمی مرتبط است، که همگی شرایطی هستند که در بسیاری از زنان باردار قبل از ابتلا به  دیابت بارداری وجود دارد. حتی در بزرگسالان سالم، افراد دیابتی و مبتلایان به دیابت بارداری، آلودگی هوا با سطح بالاتر التهاب همراه است که توسط سطوح CRP یا پروتئین واکنشیC ، ارزیابی می‌شود. در واقع، CRP در زنان مبتلا به عدم تحمل گلوکز در دوران بارداری، بالاتر است.

در حیوانات، چاقی ناشی از عوامل غذایی، اثر دیابت زایی قرار گرفتن در معرض ذرات معلق را افزایش می دهد.

یافته های این مطالعه با توجه به داده های محکم و جامعی که مبنای آنها را تشکیل می دهد، شایسته تحلیل دقیق است. همه زنان در فنلاند با تست استاندارد تحمل گلوکز خوراکی 75 گرم غربالگری می شوند و به مراقبت های دوران بارداری رایگان دسترسی دارند. ثبت ولادت و داده های هواشناسی نیز به دقت و به طور جامع ثبت می گردد.

طرح مشاهده‌ای مطالعه کنونی توانایی در نظر گرفتن عوامل مخدوش‌کننده ی بالقوه مانند ورزش، خواب و رژیم غذایی را نداشت. با وجود این، این مطالعه به نیاز به مداخله نه تنها در مراقبت های دوران بارداری، بلکه در زمینه هایی مانند بهداشت محیط برای کاهش تعداد موارد دیابت بارداری و در نتیجه بهبود نتایج بارداری اشاره دارد.

منبع:

https://www.news-medical.net/news/20221206/Gestational-diabetes-mellitus-linked-to-early-particulate-matter-exposure-with-high-BMI.aspx